De schaduwzijde van onze opleidingscultuur: 'De druk op kinderen wordt te groot'
Joost Mignolet
Wat gebeurt er met de duizenden voetballertjes die door de eliteclubs eerst als talent worden gerekruteerd en dan opeens niet meer voldoen en weer worden weggestuurd, vraagt Joost Mignolet zich af. 'Versofting voor de spelers in wie je nog gelooft met toename van een enorme druk en de rest mentaal breken of het voetbalplezier ontnemen?'
Wanneer ik lees over de versofting van onze opleidingscultuur, het pamperen van jeugdspelers, dan denk ik: dit gaat waarschijnlijk over zij die nog als talentvol worden beschouwd. Of gaat het over de vernieuwde accomodaties en de trainingsomstandigheden die heden ten dage op en top verzorgd worden?
Maar wat mij ook heel erg interesseert, is de grote groep van spelers die eerst door de eliteclubs als talent worden gerekruteerd en dan opeens niet meer voldoen en weer worden weggestuurd. Wat gebeurt er met hen? Wat gebeurt er met het gekwetste kind en de jonge adolescent naar wie niet meer wordt omgekeken? Welk opvangnet is er voorzien om een herkansing mogelijk te maken?
Kunnen we zomaar van bijvoorbeeld een elfjarige verwachten dat hij evenveel kan verwerken als een volwassene?
Het is ontegensprekelijk een feit dat er op het hoogste niveau concurrentiestrijd en prestatiedruk bij komt kijken. Dat hoort erbij. Maar jonge voetballertjes worden daar almaar vroeger mee geconfronteerd.
Opleiders en clubs moeten zowel de spelers als de ouders beter beschermen en adviseren ten opzichte van hun dromen. Kunnen we zomaar van bijvoorbeeld een elfjarige verwachten dat hij evenveel kan verwerken als een volwassene? En wat zeg je tegen een jongen die een lang niet goed presteerde en afviel nadat hij zijn ouders verloor, of omdat hij fysiek laatrijp is, of omdat hij mentaal laatrijp is, of omdat hij op het familiefeest op de trampoline een arm of een been brak? Hoezo hard work pays off? Part of the game? Hoort dat er ook bij? Versofting voor de spelers in wie je nog gelooft en de anderen mentaal breken of het voetbalplezier ontnemen
In sporten als zwemmen en atletiek zijn het cijfers die oordelen over het talent. Tijden. Resultaten. Objectieve criteria. Daar doen opinies er niet toe. In het voetbal zijn beoordelingen van spelertjes grotendeels subjectieve verhalen. Momentopnames.
Jongetjes beginnen te voetballen, ze doen het goed en dan komt de voetbalcarrousel op gang. Scouts pennen duchtig namen neer en misschien is er ook wel een o zo vriendelijke makelaar om je te helpen een mooie kilometervergoeding, voetbalschoenen, kwijtschelding van lidgeld of een contract te versieren én je te laten dromen van meer, veel meer. Vanaf dan wordt de prestatiedruk en de concurrentiestrijd almaar groter.
Mag een kind nog met vakantie gaan?
Elke inspanning wordt ingeleid door intrinsieke motivatie van het individu. In dit geval de jonge voetballer. Het is vanzelfsprekend dat als je profvoetballer wil worden, je opofferingen moet doen, maar in hoeverre? Mag een kind nog met vakantie gaan? Met wie moet het op vakantie gaan wanneer zijn ouders gescheiden zijn en in het tussenseizoen moeten werken? Moet een dertienjarige gestraft worden omdat hij met zijn vader en/of moeder op skivakantie gaat? Sommigen vrezen voor hun plaats, hun toekomst misschien zelfs. Daarom blijft die dertienjarige thuis bij oma, omdat hij vorige week al een mindere match speelde, er twee testers op zijn positie trainen en de evaluaties er aankomen.
Zou het utopisch kaderen van pracht en praal helpen om elke dag een betere voetballer te worden?
Jongens moeten tegenwoordig al op heel jonge leeftijd klaar zijn om hun voet te zetten in de wereld van volwassenen, waar een dertigjarige die zijn premies uitgeeft aan mooie wagens naast een zeventienjarige zit die door zijn oma in een Twingo aan het trainingscomplex werd afgezet. Zou het utopisch kaderen van pracht en praal helpen om elke dag een betere voetballer te worden?
De druk om te moeten presteren en te moeten kiezen, komt steeds vaker en steeds vroeger voor, akelig vroeg zelfs.
De druk om te moeten presteren en te moeten kiezen, komt steeds vaker en steeds vroeger voor, akelig vroeg zelfs. Ik ben als trainer en als mens geschokt dat kinderen van 12, 13, 14 jaar met dergelijke feiten onder druk worden gezet omdat er verteld wordt dat ze er àlles voor moeten doen. Dit is een foute mindset! Ze moeten er zeker veel voor over hebben, maar niet alles. Op latere leeftijd komt dat er automatisch bij kijken, maar op die leeftijd is die stressfactor totaal overbodig en vermijden we die dus beter waar het kan. De druk op kinderen wordt te groot.
Toestemming geven om spelers op 15 jaar in plaats van op 16 onder contract te leggen, is de druk naar nog jongere leeftijden verplaatsen.
Het wordt er met de recente maatregelen niet beter op.
-Toestemming geven om spelers op 15 jaar in plaats van op 16 onder contract te leggen, is de druk naar nog jongere leeftijden verplaatsen.
-Een leeftijdscategorie afschaffen, bracht om en bij de 200 spelers in stressvolle omstandigheden.
-De indeling van de 24 eliteclubs in een Elite 1- en een Elite 2-reeks gebeurt op basis van een ingediend dossier waarin de kwaliteit van de opleiding moet worden bewezen. Maar vanaf de U15 is er naast het competitiegebeuren nog een nieuwe strijd: op basis van de resultaten en de rangschikking van U15 tot U21 wordt de top 8 bepaald, die dan een soort play-offs speelt. Voor de 5 topclubs is dat een must en voor 3 anderen een strijdtoneel waarin ze verplicht zijn resultaten te halen. Om die te halen, moet je dus resultaatgericht gaan selecteren.
-Kernen van twintig spelers en meer zijn niet meer uitzonderlijk. Vecht maar voor je plaats! Natuurlijke selectie.
-Clubhoppen wordt gestimuleerd. Op basis van beloftes of vergelijkingen wordt het gras aan de overkant groener voorgesteld. Word je op eliteniveau weggestuurd dan zoek je een andere eliteclub.
We leiden geen spelers meer op, we gaan ze halen en hoe sneller ze erbij zijn des te beter.
Jeugdopleidingen zijn ondanks de professionalisering van de academies en de grotere budgetten steeds meer gebaseerd op scouting en rekrutering. We leiden geen spelers meer op, we gaan ze halen en hoe sneller ze erbij zijn des te beter. Vroeger werd er gesproken over de beste jeugdopleidingen, maar wie kan dat nu nog zeggen? Welke spelers starten er nu nog bij de U7 van een club uit de regio en doorlopen er alle categorieën?
Tussen opleiden en rekruteren zit een wereld van verschil. Is de focus verplaatst van opleiden naar rekruteren omwille van de prestatiedrang en de financiële opbrengsten op korte en lange termijn?
Vroeger pushten jonge kinderen hun ouders naar de voetbalvelden omdat ze niets liever deden dan daar met hun vrienden plezier te maken, op welk niveau dan ook. Dat is namelijk die intrinsieke motivatie. Nu is het vaak andersom en zijn reistijden van meer dan een uur al voor de jongste leeftijden vanzelfsprekend geworden.
Het is survival of the fittest voor kinderen in een wereld met maturiteits- en cultuurverschillen vol subjectieve verhalen en verschillende maatregelen.
Het is survival of the fittest voor kinderen in een wereld met maturiteits- en cultuurverschillen vol subjectieve verhalen en verschillende maatregelen. Talentvolle spelers kunnen door maturiteitsverschillen onmogelijk strijden voor een plaatsje in de ploeg waar hun concurrent _ laten we positief zijn _ even slim en technisch is, maar twee koppen groter is en al een pass van vijftig meter kan versturen, terwijl zij nog niet eens dertig meter ver geraken. En dan spreken we nog niet over het verschil tussen spelers met Europese roots en Afrikaanse roots, van wie het geweten is dat ze morfologisch sneller ontwikkeld zijn.
We spreken vandaag terecht over Dries Mertens als een uitzondering. Maar ook dat is een succesverhaal dat aan een draadje hing. Het was een verhaal van net niet of net wel dat uiteindelijk positief uitdraaide. Was het net niet geworden, bijvoorbeeld door een blessure of een andere keuze, dan was er van het talent Driesje geen sprake geweest. Wat is er geworden van alle 'Driesjes' bij wie het uiteindelijk net niet werd?
Prestatiedrang van trainers, begeleiders, ouders, clubs en makelaars resulteert soms in afwijkende schoolresultaten, faalangsten, sociale problemen en zelfs burn-outs bij jonge adolescenten.
Prestatiedrang van trainers, begeleiders, ouders, clubs, makelaars resulteert soms in afwijkende schoolresultaten, faalangsten, sociale problemen en zelfs burn-outs bij jonge adolescenten. Maar op sociale media zien we die verhalen niet passeren. Wat we wel zien, zijn de jongens die het moeilijk hadden en er toch geraakt zijn. Maar er zijn er duizenden die ooit als talentvol werden omschreven maar omwille van subjectiviteit of een oneerlijke concurrentiestrijd toch de boot naar succes misten.
Kunnen we behalve over de succesverhalen ook even nadenken over de grootste groep? Verschillen kunnen we niet uitsluiten of veranderen, maar we kunnen wel een omgeving of een opleiding nastreven en creëren waarin deze hand in hand gaan.
In ieder geval is het belangrijk dat we niet alleen spelers, maar zeker ook ouders beschermen tegen zichzelf.
In ieder geval is het belangrijk dat we niet alleen spelers, maar zeker ook ouders beschermen tegen zichzelf. Dat kunnen we bijvoorbeeld doen door:
-Een straal van een x-aantal kilometer te bepalen waarbinnen clubs spelers tot een bepaalde leeftijd kunnen rekruteren.
-Te investeren in de regionale werking van clubs, zodat zij gestructureerd spelers kunnen laten doorstromen naar de eliteclubs. Zo kunnen spelers langer binnen hun regionale werking blijven en genieten van een kwalitatieve jeugdopleiding. Doordat ze op latere leeftijd bij eliteploegen terechtkomen, zijn ze mentaal ook rijper en kunnen ze successen en tegenslagen beter interpreteren en een plaats geven. Hierdoor creëer je ook meteen een betere samenwerking of wisselwerking tussen regioclubs en eliteclubs. Een win-winsituatie dus.
-Het weghalen van competities onder de leeftijd van veertien jaar en de focus weer leggen op opleiden in combinatie met vriendschappelijke wedstrijden. Tot die leeftijden moeten ze nog verder en steeds beter leren voetballen en hun vaardigheden blijven ontwikkelen.
Met Adelanto willen wij alvast een opvangnet bieden voor spelers die op jonge leeftijd worden doorgestuurd door eliteclubs, omdat ze niet meer voldoen of omdat ze bijvoorbeeld te klein zijn of omdat de rijafstand voor de ouders niet meer haalbaar is. Met de bedoeling ze toch te kunnen laten genieten van een opleiding van het hoogste niveau in functie van hun ontwikkeling en met als doel ze later op een zo hoog mogelijk niveau te kunnen afzetten. Met aandacht voor het welzijn van spelers en ouders